نَفت خام یا پترولیوم مایعی غلیظ و افروختنی بهرنگ قهوهای سوخته یا سبز تیره یا سیاه است که در لایههای بالایی بخشهایی از پوستهٔ کره زمین یافت میشود. نفت شامل آمیزهٔ پیچیدهای از هیدروکربنهایی گوناگون است. بیشتر این هیدروکربنها از زنجیرهٔ آلکان هستند؛ ولی ممکن است از دید ظاهر، ترکیب یا خلوص تفاوتهای زیادی داشته باشند. نفت را طلای سیاه مینامند. نفت جز سوختهای فسیلی به حساب میآید و تجدید ناپذیر است.
اقوام متمدن دوران باستان، بهویژه سومریها، آشوریها و بابلیها، در حدود چهارهزار و پانصد سال پیش در سرزمین بینالنهرین (عراق امروزی) با برخی از مواد نفتی که از دریاچه قیر بهدست میآمد، آشنایی داشتند. آنان از خود قیر بهعنوان مادهٔ غیرقابل نفوذ برای عایقکاری کشتیها استفاده میکردند. در قرون وسطی دانشمندان مسلمان با تولید نفت سفید و نفت ضروری از آن برای چراغها استفاده کردند و خیابانها و حمامهای شهر بغداد به وسیله قیر و ماسه پوشانده میشد. اولین میدان نفتی دنیا در باکو در قرن نهم ساخته شد که به گفته مارکو پولو که در قرن سیزده به آنجا سفر کرده محصولات آن با صدها کشتی حمل میشد. در داستانها آمدهاست که نوح نیز کشتی خود را با قیر پوشاند تا آب به درون آن نفوذ نکند.
اولین چاه اکتشافی مدرن نفت در سال ۱۷۴۵ در فرانسه و اولین چاه استخراج نفت توسط کلنل دریک در سال ۱۸۵۹ در پنسیلوانیا حفاری شد.
با توسعه و پیشرفت تکنولوژی حفاری در اواسط قرن نوزدهم و تکنولوژی تقطیر و پالایش نفت در اواخر قرن نوزدهم و استفاده از آن در موارد غیر سوختی، جهش حیرتآوری بهوجود آمد. بطوریکه امروزه صنایع پتروشیمی نقش اساسی و بنیادی در رفع نیاز عمومی جامعه به عهده دارد.
طبق آخرین تحقیقات زمین شناسی و معدن شناسی، حدود ۶۷۷ میلیارد بشکه نفت تا کنون در سطح جهان شناسایی و ثابت شده است. ۵/۵۴ درصد از تمام این ذخایر ثابت شده در حوزه خلیج فارس، یعنی در چهار کشور ایران، عراق، عربستان سعودی و کویت قرار دارد.
ماده نفت خون حیات بخش دنیا شده است. بیشترین قسمت این ماده در قلمرو این چهار کشور واقع شده است پس اهمیت و حساسیت اقتصادی- سیاسی این کشورها برای دنیا به خودی خود روشن است.
نفت، حوزه کوچک خلیج فارس را بصورت قلب تپنده تکنولوژی در آورده است این را هم باید بدانیم که این دنیا عرصه تنازع بقاست و سیاستمداران کشورها مامور تأمین منافع ملت های خود هستند و نه منافع نوع انسان بطور اعم.
قانون ملیشدن صنعت نفت در واقع پیشنهادی بود که به امضای همه اعضای کمیسیون مخصوص نفت در مجلس شورای ملی ایران در ۱۷ اسفند ۱۳۲۹ به مجلس ارائه شد و در ۲۴ اسفند ۱۳۲۹ در مجلس شورای ملی تصویب گردید.
بهنام سعادت ملت ایران و بهمنظور کمک به تأمین صلح جهانی، امضاکنندگان ذیل پیشنهاد مینماییم که صنعت نفت ایران در تمام مناطق کشور بدون استثناء ملی اعلام شود یعنی تمام عملیات اکتشاف، استخراج و بهرهبرداری در دست دولت قرارگیرد.
یارانه یا سوبسید (به فرانسوی: subvention) شکلی از کمک مالی است که به یک تجارت یا بخش اقتصادی پرداخت میشود؛ یا به عبارت دیگر اعطاء کمک مالی به روی یک کالا یا خدمتی که به مردم داده میشود جهت افزایش رفاه عمومی جامعه.
بانک جهانی: یارانه سود اقتصادی است که معمولاً دولتها به تولیدکنندگان کالا برای تقویت بازار رقابتی کشورها پرداخت میکنند و این یارانهها ممکن است مستقیم یا غیرمستقیم باشد. همچنین یارانهها به دو نوع یارانههای صادراتی و یارانههای داخلی کشورها تقسیم میشوند. یارانههای صادراتی مساعدههای قابل تفویض در نزد شرکتهایی است که دولت به شرط صادرات محصولاتشان این یارانهها را در اختیار این شرکتها قرار میدهد. یارانههای داخلی کشورها نیز کمکی است که به صورت غیر مستقیم به مردم پرداخت میشود.
واژه یارانه (Subsidy)، در لغتنامه بطور کلی کمک رایگان و اعانه (مالی) دولت به مردم در زمانهای معین معنا شده است و عبارتست از نوعی حمایت دولت از قشر خاصی (در برخی موارد کل جامعه)، در دوره های زمانی خاص یا اضطراری، به منظور تامین رفاه اجتماعی از طریق کاهش هزینه ها
واژه یارانه (Subsidy)، در لغتنامه بطور کلی کمک رایگان و اعانه (مالی) دولت به مردم در زمانهای معین معنا شده است و عبارتست از نوعی حمایت دولت از قشر خاصی (در برخی موارد کل جامعه)، در دوره های زمانی خاص یا اضطراری، به منظور تامین رفاه اجتماعی از طریق کاهش هزینه ها
یارانه، کمک، کمک مالی، اعانه، امداد، کمک مالی یا معادل آن که به یک خدمت داده شود گرچه از نگاه سود این خدمت اقتصادی نباشد ولی از حیث رفاه عمومی لازم است. از بخششها و کمک های رایگان مالی که دولت به دستگاه تابعه خود به منظور کمک به یک خدمت عمومی می دهد نیز به همین نام یاد می شود.
در این مقاله ابتدا به بررسی عوامل تورم در ایران پرداخته؛ سپس راهکارهای اسلامی در جهت رفع آن ارایه شده است. بررسی ها نشان می دهد که عامل اصلی تورم در ایران، ساختاری است. گسترش شهرنشینی و افزایش جمعیت باعث تقاضا برای محصولات غذایی و تجاری شده است. وجود محدودیت های بسیاری در دو بخش کشاورزی و صنعت سبب شده که تولید نتواند پاسخگوی این مازاد تقاضا باشد و در نتیجه قیمت نسبی آن ها افزایش یافته است. در مرحله بعد، افزایش قیمت به بخش های دیگر نیز سرایت کرده است. از طرفی افزایش درآمد های نفتی و گسترش نقدینگی در اثر گسترش شبکه بانکی و تسهیلات بانکی روند افزایش قیمت ها را تشدید کرد. در سال های بعد از انقلاب نیز ایجاد وضعیت خاص سیاسی و اقتصادی و اجرای برخی سیاست های اقتصادی از طرف دولت بحران را پیچیده تر کرد.
در قسمت پایانی با ارایه الگوهایی اسلامی در زمینه های فرهنگ کار، تولید (در دو بخش صنعت و کشاورزی)، تعاون و سیاست های دولت (سیاست های مالیاتی، پولی و هزینه ها) راهکارهایی در جهت ایجاد تحول در بخش تولید و عرضه به منظور مهار تورم در اقتصاد ایران، پیشنهاد شده است.
در این مقاله عوامل تأثیرگذار بر تورم با استفاده از الگوی رگرسیونی سری زمانی خطی و غیرخطی (STR) در اقتصاد ایران طی دورهی 87-1338 مورد بررسی قرار میگیرد. در تصریح مدل تورم، علاوه بر در نظر گرفتن متغیرهای مرسوم (نقدینگی، تولید و نرخ ارز) تکانههای مثبت و منفی درآمد نفت، عدم تعادل پولی، عدم تعادل بخش خارجی و شکاف تقاضا نیز مورد توجه قرار گرفتهاند. نتایج حاصل شده، فرضیهی اصلی تحقیق مبنی بر توانایی بیشتر مدل رگرسیونی سری زمانی غیرخطی نسبت به مدل خطی برای تبیین رفتار تورم در اقتصاد ایران را تأیید میکند. ضرایب الگو تابعی از تغییرات قیمت نفت هستند. در رژیم درآمدهای نفتی پایین، تکانههای مثبت نفتی، تأثیر بازدارندهای بر تورم دارد، در حالی که اثر تکانههای مذکور در رژیم درآمدهای نفتی بالا معنیدار نیست. شکاف یا مازاد تقاضا نیز اثر معنیداری بر تورم در دورههای رکود درآمدهای نفتی ندارد؛ اما در دورههای رونق نفتی، تأثیر متغیر مذکور بر تورم (احتمالاً از کانال مخارج دولت) بسیار با اهمیت است.
با توجه به آثار تورم بر کاهش رفاه خانوار ها و اثر گذاری آن بر تولید و سرمایه گذاری شناسایی عوامل اثر گذار بر آن به منظور تنظیم برنامه های مهار تورم و دستیابی به ثبات قیمت ها ضروری است. بنابر این در این مقاله پس از ارائه پیشینه پژوهش و مبانی نظری، ماهیت تورم درجهت شناسایی عوامل تاثیر گذار بر آن که رشد نقدینگی اساسی ترین عامل بروز تورم در ایران شناسایی می شود بررسی شده است اما صرفاتورم مربوط به عامل نقدینگی نبوده و نقش سایر عوامل مانندنرخ ارز و تورم انتظاری بسیار مهم هستند ، سپس به بررسی روند تورم در سال های 3131 3131 پرداخته می شود . در بخش بعدی سیاست و روش های مبارزه با تورم وعوامل تورم در ایران بررسی و راهکار های مبارزه با تورم در کشور بخش پایانی را تشکیل می دهد که در این بخش راهکارهایی جهت اصلاح هزینه های دولت والگوهایی در زمینه کار و تولید جهت ایجاد تحول در بخش تولید و عرضه به منظور مهار تورم در اقتصاد ایران پیشنهاد شده است
منبع:مقاله تورم
جهانی شدن , فرآیندی است که بر اساس ضرورت های دنیای فعلی, در حال طی شدن است که مجموعه تحولات و تغییرات در مقیاسهای جهانی تعریف می شود و در چار چوب مرزها محصور نیست و دارای روند رو به رشد است. مهمترین ویژگی جهانی شدن اقتصادی گسترش روز افزون تجارت میان جوامع مختلف است و بدون توسعه تجارت , سخن گفتن از توسعه اقتصادی بی معنا است . سازمان تجارت جهانی (WTO) سازمانی بین المللی اقتصادی است که در جهت روان سازی قوانین تجارت بین المللی بین کشورها فعالیت می کنند و نقش موثری در توسعه و ترویج حقوق بین الملل اقتصادی داشته است . حقوق بین الملل اقتصادی برای تسهیل مبادلات اقتصادی , نیاز به برنامه ریزی دقیق برای همگون سازی اقتصادهای ملی کشورها دارد تا این کشورها را که با منافع خاص و متفاوت هستند ،را بتواند گرد هم بیاورد ، هدف این پژوهش بررسی عملکرد سازمان تجارت جهانی در بعد فرهنگی و آزاد سازی تجارت بین المللی بر توسعه و ترویج حقوق بین الملل اقتصادی جهانی می باشد. روش این تحقیق توصیفی – تحلیلی بوده ، از این رو نوآوری و ارزش تحقیق حاضر در این است که به بررسی تاثیر عملکرد سازمان تجارت جهانی WTO از بعد فرهنکی وآزاد سازی تجارت بین الملل ، در پرتو فرایند جهانی شدن اقتصاد می پردازد ، و نتیجه اینکه بیشترین ذی نفعان هم در بعد فرهنگی وهم در بعد آزادسازی تجارت بین المللی،کشورهای در حال توسعه ای هستند که با عضویت در سازمان تجارت جهانی از مزایای مختلف این سازمان در زمینه ی توسعه ی اقتصاد بین المللی بهره برده وسریعتر موانع تجاری خودرا کاهش دهند تا بتوانند با استفاده ازاین روش اقتصاد ملی کشور خود را توسعه داده و ذیلا توسعه اقتصاد بین المللی را رقم زده و همچنین در عرصه بین المللی نیز از فرایند توسعه اقتصاد جهانی وبین المللی بهره مند گردند.
در ابتدای هزاره سوم نظام بین الملل پیچیده تر و متنوع تر از هر زمان دیگری است. تجارت و ارتباطات روز افزون بین المللی باعث پیدایش و توسعه سازمانهای بین المللی بوده است. پیشرفت مکانیسم های ارتباطی و گسترش تجارت بین المللی نیاز به تاسیس نهادهایی را بوجود آورده است که براساس مقررات خاصی فعالیت کنند. سازمان تجارت جهانی، سازمانی است که برای گسترش تجارت خارجی در سطح بین الملل به وجود آمد. با توجه به اهمیت شناخت سازمان تجارت جهانی، در این مقاله سعی شده است چالش ها، تهدیدها و فرصت های پیش روی ایران در پیوستن به این سازمان بیان شود. این سوال مطرح است که جمهوری اسلامی ایران با پیوستن به سازمان تجارت جهانی بایستی چه اهدافی را دنبال نماید؟ از طرف دیگر، اجرای سیاست های مربوط به سازمان تجارت جهانی، تهدیدها و آسیب هایی را برای اقتصاد کشور به همراه دارد که بررسی و توجه به آنها ضروری است.
منبع:تحقیق بررسی تاثیر بی ثباتی اقتصادی بر رشد اقتصادی در ایران